Polisitemi yani bilinen diğer adı ile eritrositoz kırmızı kan hücrelerinin aşırı miktarda üretilmesine neden olan bir sağlık sorunudur. B sağlık sorunu kandaki kırmızı kan hücrelerinin oranını aşırı miktarda arttırdığı için kan yoğunluğunu arttırır bu da çeşitli dolaşım problemlerine neden olarak ciddi sağlık sorunlarını meydana getirir. Polisitemi nedir, nasıl ortaya çıkar, belirtileri nelerdir? Tüm sorularınızın cevabını yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Polisitemi yani bilinen diğer adı ile eritrositoz incelenirken ilk başta mutlak polisitemi ve rölatif yani yalancı polisitemi şeklinde iki grupta incelenir. Mutlak polisitemi kandaki kırmızı kan hücrelerinin artması sonucu ortaya çıkarken yalancı polisitemi ise kusma ve ishal gibi kan yoğunluğunun arttığı durumlarda ortaya çıkmaktadır. Yani rölatif polisitemi kısa süreli polisitemi tablosuna neden olmaktadır.
Polisitemi altta yatan nedenlere göre ve klinik seyrine göre iki grup altında incelenmektedir.
Primer Polisitemi: Primer yani birincil polisitemi kendi içinde polisitemia vera ve ailesel polisitemi olarak iki gruba ayrılmaktadır. Polisitemia vera kırmızı kan hücrelerinin üretiminden sorumlu olan gende meydana gelen mutasyon sonucunda ortaya çıkarken ailesel polisitemi nadir görülen ve yalnızca izole eritrosit artışı ile seyreden bir polisitemi tablosudur.
Sekonder Polisitemi: Sekonder yani ikincil polisitemi kemik iliğindeki değişimlere bağlı olmaksızın meydana gelen polisitemi tablosudur. Yani birçok faktör sekonder polisitemiye neden olabilmektedir.
Polisiteminin Belirtileri ve Bulguları Nelerdir?
Polisitemi aslında başlı başına bir bir bulgudur çünkü bu durum altta yatan bir sağlık sorunu sonucunda ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bu sağlık sorunu çoğu hastada ilk tanı konulana kadar hiçbir belirti göstermemektedir. Fakat zamanla kırmızı kan hücrelerinin kan içeriğini yoğunlaştırdığı için zamanla dolaşımın yavaşlamasına neden olur ve ilk belirtiler ortaya çıkar. Polisitemi tablosunda ise genel olarak yorgunluk, güç kaybı, baş ağrıları, kaşıntı, karın ağrısı ve eklem ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkar.
Bir sağlık sorunu sonucunda ortaya çıkan polisitemide yani polisitemia verada kırmızı kan hücrelerinin artışı görüldüğü için kan testi bulgularında lökosit ve trombosit gibi hücrelerde çeşitli bulgular da ortaya çıkabilmektedir. Bu hücrelerde polisitemi tablosunda sayısında ve işlevlerinde değişiklikler ortaya çıkar. Bu bulgulara bağlı olarak da polisitemi hastalarında kanama bozuklukları ve pıhtılaşma mekanizması bozuklukları meydana gelmektedir. Hastalarda durduk yere kanamalar meydana gelebileceği gibi damar içi pıhtılaşmalar da görülebilmektedir. Ayrıca polistemide altta yatan nedenlere göre diğer sistemik belirti ve bulgular da ortaya çıkabilmektedir.
Polisiteminin Nedenleri Nelerdir?
Polisitemi kemik iliğinden üretilen kırmızı kan hücrelerinin aşırı miktarda üretilmesi kandaki yoğunluğun artması sonucunda ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Bu sağlık sorunu altta yatan nedenlere göre birincil ve ikincil polisitemi olarak iki grupta incelenmektedir.
Birincil yani primer polisitemi kırmızı kan hücrelerinin üretiminden sorumlu olan genlerde meydana gelen mutasyonlar sonucunda meydana gelirken ikincil yani sekonder polisitemi ise altta yatan diğer sistemik hastalıklara bağlı olarak görülmektedir.
Polisiteminin Tanısı Nasıl Konulur, Tedavisi Nasıldır ?
Polisitemi teşhisi tam kan sayımı yani hemogram testi ile konulmaktadır. Bu testlerde hematokrit ve hemoglobin düzeylerine bakılarak tanı konulur. Erkeklerde hematokrit değeri yüzde 52'den fazla iken kadınlarda ise yüzde 48'den fazladır. Erkeklerdeki hemoglobin değeri de 18.5 g/dL'den fazla iken kadınlarda ise 16.5 g/dL'den fazla çıkmaktadır. Bu test sonuçları ile beraber hastalardaki belirti ve bulguların değerlendirilmesi sonucunda kesin tanı konulur ve hastalığın klinik seyrine özel olarak tedavi planlamaları yapılır.
Polisitemi tedavi edilirken altta yatan neden tespit edilir ve buna yönelik tedavi planlamaları yapılır. Hastalığın tedavisinin sürecinde ortaya çıkabilecek sağlık sorunları önlenir ve hastaların sağlıklarına kavuşulması sağlanır. Tedavide kan boşaltılması anlamına gelen flebotomi ve ilaç tedavilerine başvurulmaktadır.
Polisitemi tablosunda en sık başvurulan tedavi yöntemi flebotomidir. Bu tedavi yöntemi ile toplardamarlardaki kanın bir kısmı boşaltılır ve kan yoğunluğu düşürülmüş olur. Bu tedavi yöntemine hastalığın başlangıç tedavisi olarak başvurulmaktadır. Bu tedavi yöntemi kan verme işlemi ile benzerlik göstermektedir. uzman doktor .net sitesindeki bilgilere göre hastalarda hematokrit seviyesi düşürülür ve ortaya çıkan belirtiler hafifletilerek hastaların yaşam kalitesi arttırılır. Flebotomi tedavisinin yanı sıra pıhtılaşma bozukluğu riski olan hastalarda da ilaç tedavisine başvurulmaktadır.
SAĞLIK 28 Haziran 2021 Pazartesi, 10:23
Benzer Haberler