Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de ilk kez düzenlenen "Doğu Kanadı Zirvesi"nde 8 AB ülkesinin liderleri bir araya geldi. Zirvenin ardından yayımlanan 13 maddelik ortak bildiride Rusya, Avrupa güvenliği için "bir numaralı, doğrudan ve uzun vadeli tehdit" olarak tanımlandı. Liderler ayrıca AB'nin doğu sınırına öncelik verilmesi, hibrit saldırılarla mücadele, Ukrayna'ya desteğin sürdürülmesi ve savunma harcamaları hedeflerine bağlılık mesajı verdi.
AB'nin Doğu Kanadı ülkeleri arasında yer alan İsveç, Finlandiya, Polonya, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya ve Bulgaristan'ın liderleri, Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de ilk kez düzenlenen "Doğu Kanadı Zirvesi" kapsamında bir araya geldi. Zirveye Finlandiya Başbakanı Petteri Orpo, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, Polonya Başbakanı Donald Tusk, Estonya Başbakanı Kristen Michal, Letonya Başbakanı Evika Silia, Litvanya Devlet Başkanı Gitanas Nauseda, Romanya Cumhurbaşkanı Nicuor Dan ve Bulgaristan Başbakanı Rosen Jelyazkov katıldı.
"Rusya tüm Avrupa için tehdit olmaya devam ediyor"
Zirve sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Finlandiya Başbakanı Petteri Orpo, Rusya'nın bugün ve öngörülebilir gelecekte Avrupa için tehdit olmaya devam ettiğini belirterek, ortak güvenliği güçlendirmeye dönük siyasi irade paylaştıklarını söyledi. Orpo ayrıca, doğu sınırının savunmasına odaklanan AB düzeyinde bir "Karadeniz projesi" için ortak bir konsept üzerinde çalışma konusunda anlaştıklarını, Finlandiya'nın bu projede öncü rol üstlenmeye hazır olduğunu dile getirdi.
"Ukrayna'da yenilgi olmazsa tehdit sınırlarımıza dayanır"
Estonya Başbakanı Kristen Michal, Avrupa güvenliğinin Ukrayna ile doğrudan bağlantılı olduğunu vurgulayarak, Rusya'nın Ukrayna'da stratejik olarak yenilgiye uğratılmaması halinde tehdidin Avrupa sınırlarına dayanacağını ifade etti. Michal, ayrıca Rusya'nın dondurulmuş varlıklarının kullanılarak tazminat kredisiyle Ukrayna'ya finansman sağlanması konusunda ilerleme gerektiğini söyledi.
"Yeni formatla eylemleri koordine edeceğiz"
Letonya Başbakanı Evika Silia, zirvede iş birliğini daha üst seviyeye taşıma ve AB araçlarının nasıl kullanılacağını ele aldıklarını belirtti. Silia, bu yeni "Doğu Kanadı formatını" daha sık kullanarak eylemleri koordine edeceklerini, Doğu Kanadı önceliklerinin AB düzeyinde tanınması ve mali destek sağlanması için çalışacaklarını kaydetti.
"Barış olsa bile Rusya kalıcı tehdit"
Romanya Cumhurbaşkanı Nicuor Dan, Ukrayna'da barış tesis edilse bile Rusya'nın kalıcı bir tehdit olarak varlığını sürdüreceğini söyledi. Dan, bu toplantıların amacının NATO ve AB bünyesindeki programları operasyonel hale getirerek somut kabiliyetlere dönüştürmek olduğunu, teknik düzeyde ilave toplantıların da yapılacağını belirtti. AB içindeki çabaların NATO içindeki çabaları tamamlayıcı olması gerektiğini vurguladı.
Tusk: "Doğu sınırlarının korunması ortak Avrupa sorumluluğu"
Polonya Başbakanı Donald Tusk ise Avrupa'nın doğu sınırlarının korunmasının yalnızca Polonya, Finlandiya veya Litvanya'nın ulusal görevi olmadığını, bunun ortak bir Avrupa sorumluluğu olduğunu ifade etti.
13 maddelik ortak bildiri: Rusya "bir numaralı tehdit"
Zirve kapsamında yayımlanan 13 maddelik ortak bildirinin ilk maddesinde Rusya, "güvenliğimiz ve Avro-Atlantik bölgesindeki barış ve istikrar aleyhindeki bir numaralı, doğrudan ve uzun vadeli tehdit" olarak tanımlandı. Bildiride, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşın Avrupa güvenliği açısından derin ve kalıcı tehdit oluşturduğu belirtildi; Rusya'nın stratejik hedeflerinin değişmediği, Arktik'ten Baltık ve Karadeniz üzerinden Akdeniz'e uzanan bir tampon bölge oluşturma niyetine işaret edildi. AB ve NATO'nun Doğu Kanadı'nın bu tehdidin ön cephesinde bulunduğu vurgulandı.
Ortak bildiride ayrıca;
"Doğu Kanadına öncelik verilmeli"
Liderler, mevcut güvenlik ortamının AB'nin Doğu Kanadı'nı "derhal önceliklendirmeyi" gerektirdiğini vurguladı. Bildiride, AB'nin doğu sınırının savunulması ve kontrolünün yalnızca tekil kabiliyetlere dayanamayacağı, bunun yerine kapsamlı bir çerçeve ve güvenilir, çok alanlı kapasite gerektiği ifade edildi. Katılımcı ülkeler, Avrupa'nın ortak savunma projeleri ve ortak savunma programına desteklerini de bildirdi.
DÜNYA 17 Aralık 2025 Çarşamba, 11:11
Benzer Haberler